Çocuğa evde bakım elemanı yetiştirme kursu programının amacı; öncelikle işsiz ilkokul mezunu genç kız ve ev kadınlarını eğiterek meslek edindirmek ve evde çocuk bakımı alanındaki mevcut nitelikli personel açığına cevap vermektir.
0 – 6 yaş çocuğun bakımını yapabilen, besleyebilen, gelişim özelliklerini ve hastalıklarının takibini yapabilen, tuvalet alışkanlığı kazandırabilen, cinsel eğitim verebilen oyun ve müzikle çocuğun gelişimine katkıda bulunabilen, doğru iletişim kurabilen, yaşam ortamını güvenli hale getirebilen çocuk bakım elemanı yetiştirmektir.
Türkiye’de kadınların aktif işgücüne katılımı 2000 yılı Devlet İstatistik Enstitüsü verilerine göre yalnızca %23’tür. Bu oranın düşük olma nedenlerinden biri meslek sahibi evli-dul çocuklu kadınların dışarıda çalışmaları halinde çocuklarına baktırabilecekleri nitelikli elemanların bulunamamasıdır. Bir diğeri ise, genç kızların ülkedeki işsizlik sorunu nedeni ile çoğunlukla yaşamlarını ev kadını olarak sürdürmeleridir.
Programın Temel Özellikleri
- Eğitim programlarına katılacak kişilerin seçimi,
- Eğitici adaylarının üniversitelerin Okul Öncesi Öğretmenliği, Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık, Psikoloji bölümleri, Fizyoterapi ve Hemşirelik Yüksekokulu’ndan mezun olmaları koşulu,
- Bakıcı adayları için koşul aranmamaktadır.
- Eğitim programlarının oluşturulması ve uygulanması,
- Bilgilendirme toplantıları
- Programın uygulanması
- Sertifika verme
Programın Çalışma Yöntemi
- Program bir istihdam projesi olup, yararlanıcı grubun istihdam edilebilirliklerini artırmaya dönük sertifikalı mesleki eğitim çalışması yürütmektedir.
- Program, yalnızca belirli sayıda işsiz yararlanıcıya istihdam yaratmakla sınırlı bir amaca hizmet etmemekte aynı zamanda toplumun önemli bir sorunu olan kadın nüfusun aktif işgücüne katılımına ilişkin yenilikçi istihdam tedbirleri geliştirmektedir.
- Mesleği olmadığı için çalışmayan ev kadınlarını, genç kızları istihdama kazandırmak,
- Dışarıda çalışan kadınların evde bırakmak zorunda kaldıkları çocuklarının, bakım ve eğitimi konusunda kaliteli hizmet almasını sağlamak,
- Evde çocuk bakım ve eğitim elemanı olarak çalışmak isteyenleri, erken gelişim yıllarına ilişkin “çocuk gelişimi” ve bakımı konusunda bilgilendirmek,
- Çocuk sağlığı, gelişimi, psikolojisi gibi 0 – 6 yaş grubu çocukların sağlıklı büyümesini ilgilendiren alanlarda eğitimli kişiler yetiştirerek yeni nesillerin yaşam kalitesini artırmaktır.
Öğrenme Hedefleri
Program 9 modülden oluşmakta ve kursu başarılı bir biçimde tamamlayan bir öğrenci, her modül içerisinde tanımlanan öğrenme hedeflerinin karşılandığını gösterebilir.
Modül 1: Bakım Kurallarını Uygulama/Bebek ve Çocuk Hijyeni
Modül 1: Bakım Kurallarını Uygulama/Bebek ve Çocuk Hijyeni
Öğrenme Hedefleri
Bu modül ile ilgili eğitim öğretim etkinliklerini başarı ile tamamlayan her öğrenci Yeni doğan bebeğin bakımını yapabilecektir.
- 3-6 ay bakımını yapabilecektir.
- 6-12 ay bakımını yapabilecektir.
- 2-24 ay bakımını yapabilecektir.
- 24-36 ay bakımını yapabilecektir.
- Yeni doğan ve 0-36 ay bebeğin uyku ile ilgili işlemleri yapabilecektir.
- 3-4 yaş çocuğun bakımını yapabilecektir.
- 4-5 yaş çocuğun bakımını yapabilecektir.
- 5-6 yaş çocuğun bakımını yapabilecektir
Eğitim İçeriği
Yeni doğan ve 0-6 yaş çocuğun giyimi, kolay giyilebilen, aylık gelişimine uygun, mevsim ve kumaş özellikleri
Yeni doğan ve 0- 6 yaş çocuğun bakımı
Vücut temizliği, banyo araç ve gereçleri, göbek bağı, ağız, el, ayak, kulak, saç bakımı
bez bağlama, krem sürme, pudralama vs.
Günlük bakım ihtiyaçları
Ağız ve diş sağlığını oluşturma
Yeni doğan ve 0-6 yaşa çocuğun uykusu, uyku düzeni, uykuya alıştırma yöntemleri, uyku ortamı,uyku kalitesi, iyi uyku araç gereçleri
Eğitim Metotları:
Bakım kuralları ünitesi ile ilgili bilgileri sunma/edinme
Bakım kuralları işlem basamaklarını yaparak gösterme
Bebek eğitim maketi üzerinde yeni doğan bakımı yapma
Modül 2: Bebek ve Çocuklarda İlkyardım ve Aile Eğitimi/ Güvenli Ortam Sağlama
Modül 2: Bebek ve Çocuklarda İlkyardım ve Aile Eğitimi/ Güvenli Ortam Sağlama
Öğrenme Hedefleri
Bu modül ile ilgili eğitim öğretim etkinliklerini başarı ile tamamlayan her öğrenci:
Ev ve çevredeki güvenlik önlemlerinin takibini yapabilecektir.
Önlenemeyen kazalarda sağlık kuruluşlarından yardım isteyebilecektir.
Eğitim İçeriği
Modül 2 eğitim içeriği aşağıdaki konuları kapsamalıdır;
Evde ve çevrede güvenlik önlemleri
Kazalar
Evde düzen
Çevrede düzen
Kazalarda ilk yardım ve sağlık kuruluşları
Acil yardım
İlk yardım
Temel yaşam desteği
Yaşadığı çevredeki en yakın sağlık kuruluşları listesi
112 hızlı arama modülü
Zehir danışma hattına hızlı ulaşım modülü
Eğitim Metotları:
Eğitim yöntemi aşağıdaki metotlara dayanmalıdır:
Yaşam ortamı güvenliği ünitesi ile ilgili bilgileri sunma/edinme
Yaşam ortamı güvenliği ünitesinin işlem basamaklarını yaparak gösterme
Ev ve çevredeki güvenlik önlemlerinin takibini yapma
Önlenemeyen kazalarda sağlık kuruluşlarından yardım isteme
İlk yardım yapma ve sertifikalı ilkyardımcı olma
Modül 3 : Çocuklarda Egzersiz ve Gelişimine Katkısı
Modül 3 : Çocuklarda Egzersiz ve Gelişimine Katkısı
Öğrenme Hedefleri
Bu modül ile ilgili eğitim öğretim etkinliklerini başarı ile tamamlayan her öğrenci:
Çocuklarda egzersizin önemini ve sağlıklı yaşamdaki rolünü öğrenecektir.
Egzersizin yararlarını,
Egzersiz eksikliğinde doğabilecek sağlık sorunlarını,
Egzersizin hastalıklarla ilişkisini,
Çocuklukta yapılan doğru egzersizin ilerleyen dönemdeki faydalarını biliyor olacaktır.
Eğitim İçeriği:
Egzersiz tanımı,
Egzersiz eksikliği,
Egzersizin sağlıklı yaşam için önemi,
Egzersiz tipleri,
Çocuklar için uygun egzersiz planlaması,
Çocukluk çağında karşılaşılan hastalıklar,
Çocukluk çağı hastalıklarına uygun egzersiz planlanması,
Çocukluk çağı egzersizlerinin ilerleyen dönemdeki faydaları.
Eğitim Metotları:
Eğitim yöntemi aşağıdaki metotlara dayanmalıdır:
Egzersiz tipleri ve önemi hakkında bilgi sahibi olma.
Yaş gruplarına göre egzersiz planlayabilme,
Egzersiz eksikliği ve sonuçları hakkında bilgi sahibi olma,
Egzersiz ve gelişim arasında ilişki kurabilme,
Hastalıklarda egzersizin önemi ilişkisini kurabilme,
Modül 4: Çocuklarda görülen genetik hastalıklar
Modül 4: Çocuklarda görülen genetik hastalıklar
Öğrenme Hedefleri
Bu modül ile ilgili eğitim öğretim etkinliklerini başarı ile tamamlayan her öğrenci:
Hastalıkları tanıyıp belirtilerinin takibini yapabilecektir.
0- 6 yaş çocuğa yapılması gereken aşıların takibini yapacaktır.
0- 6 yaş çocuğu hastalıktan korumak için gerekli önlemleri alacaktır.
Sağlıklı yaşam koşulları geliştirmenin takibini yapacaktır.
Hastalıkta çocuğa bakabilecektir.
Aşıların takibini yapabilecektir.
Çocuğu hastalıklardan koruyabilecektir.
Sağlıklı yaşam koşulları geliştirmenin takibini yapacaktır.
Eğitim İçeriği
Modül 4 eğitim içeriği aşağıdaki konuları kapsamalıdır;
Hastalıkların tanım ve belirtileri
Beden sağlığını bozan ve hastalığa neden olan etmenler
Kalıtımla ilgili etmenler
Çevre ile ilgili etmenler
Rahatsızlıklar – hastalıklar
Mikrop ve parazitler
Yetersiz ve dengesiz beslenme
Duygusal nedenler
Düzensiz uyku –yorgunluk hali
Aşı ve hastalıktan korunma
Aşılar
Ortam
Kazalar
Sağlıklı Yaşam Koşulları
Huzurlu ev ortamı
Temiz hava, güneş
Düzenli uyku
Bakım kurallarına uyma
Eğitim Metotları:
Eğitim yöntemi aşağıdaki metotlara dayanmalıdır:
Çocuğun sağlık ve hastalıklarını takip etme ile ilgili işlem basamaklarını yaparak gösterme
Sağlıklı yaşam koşulları geliştirme
Hastalıkları tanıyıp belirtilerinin takibini yapma
0-6 yaş çocuğa yapılması gereken aşıların takibini yapma
0-6 yaş hastalıktan korumak için gerekli önlemleri alma
Hastalıkta çocuğa bakma
Çocuğu hastalıklardan korumak
Modül 5: Oyun ve Müzikle Çocuğun Gelişimine Katkıda Bulunma
Modül 5: Oyun ve Müzikle Çocuğun Gelişimine Katkıda Bulunma
Öğrenme Hedefleri
Bu modül ile ilgili eğitim öğretim etkinliklerini başarı ile tamamlayan her öğrenci:
Oyun yoluyla çocuğun gelişimini destekleyebilecektir.
Oyunları ve oyuncakları yaşına göre seçebilecektir.
Oyun ortamını güvenli hale getirebilecektir.
Eğitim İçeriği
Modül 5 eğitim içeriği aşağıdaki konuları kapsamalıdır;
Oyun ve gelişimin alanları
Bedensel
Zihinsel
Duygusal
Sosyal
Oyun ve oyuncak
Yeni doğan oyun ve oyuncakları
3- 6 ay oyun ve oyuncakları
6-12 ay oyun ve oyuncakları
12-24 ay oyun ve oyuncakları
24-36 ay oyun ve oyuncakları
Oyun ortamının güvenliği
Evde güvenli ortam
Güvenli oyuncak
Eğitim Metotları:
Eğitim yöntemi aşağıdaki metotlara dayanmalıdır:
Oyun ve müzikle 0-6 yaş çocuğun gelişimine katkıda bulunma ile ilgili bilgileri sunma/edinme
Oyun ve müzikle 0-6 yaş çocuğun gelişimine katkıda bulunma işlem basamaklarını yaparak gösterme
Oyun yoluyla 0-6 yaş çocuğun gelişimini destekleme
Oyunları ve oyuncakları yaşına göre seçme
Oyun ortamını güvenli hale getirme
Modül 6: Tuvalet Alışkanlığı Kazandırma
Modül 6: Tuvalet Alışkanlığı Kazandırma
Öğrenme Hedefleri
Bu modül ile ilgili eğitim öğretim etkinliklerini başarı ile tamamlayan her öğrenci:
Çocuğa uygun zamanda tuvalet alışkanlığı kazandırabilecektir.
Tuvalet alışkanlığı ile ilgili sorunları çözebilecektir.
Eğitim İçeriği
Modül 6 eğitim içeriği aşağıdaki konuları kapsamalıdır;
Tuvalet alışkanlığı kazandırma zamanı
Fiziksel
Çocuğun yaşı
Çocuğun kas gelişimi
Duyusal durumu
Çocukta hazırım sinyali
Güven – Hoşgörü
Örnek olmak
Tuvalet alışkanlığının sorun olduğu durumlar
Gün içi sorunlar
Gece boyu olan sorunlar
Eğitim Metotları:
Eğitim yöntemi aşağıdaki metotlara dayanmalıdır:
Tuvalet alışkanlığı kazandırma ile ilgili bilgileri sunma/edinme
Tuvalet alışkanlığı kazandırma işlem basamaklarını uygulamalı yaptırma
Çocuğa uygun zamanda tuvalet alışkanlığı kazandırma
Tuvalet alışkanlığı ile ilgili sorunları çözme
Modül 7: Gelişim Psikolojisi
Modül 7: Gelişim Psikolojisi
Öğrenme Hedefleri
Bu modül ile ilgili eğitim öğretim etkinliklerini başarı ile tamamlayan her öğrenci:
Gelişimin farklı evrelerindeki çocukların bilişsel gelişimleri ve kapasiteleri hakkında fikir sahibi olabilecektir. Bakım verdiği çocukla ilişki geliştirirken takınacağı tutumlara ve bunların etkilerine dair fikir edinir.
Eğitim İçeriği
- Biyopsikososyal Yaklaşım, Fiziksel, Bilişsel ve Sosyoduygusal gelişim
- Bebeklik Dönemi
- Erken Çocukluk Dönemi
- Orta ve Geç çocukluk Dönemi
- Ergenlik Dönemi
- Ebeveyn/bakımveren tutumları ve gelişime etkileri
- Çocuklarda sık rastlanan psikopatolojik kondüsyonlar ve dikkat edilmesi gereken hususlar
Modül 8: Medya ve Aile
Modül 8: Medya ve Aile
Öğrenme Hedefleri
Bu modül ile ilgili eğitim öğretim etkinliklerini başarı ile tamamlayan her öğrenci:
Medya ve medya teknolojileri kullanımı konusunda bilinçlenecek,
Çocuğu medyanın zararlarından nasıl koruyabileceğini, medya ve medya okuryazarlığı yoluyla çocuğun gelişimini nasıl destekleyebileceğini, öğrenecektir.
Eğitim İçeriği
- Medya nedir?
- Medyanın dili ve kurgusu
- Medya içerik oluşturma ve çözümleme
- Medyanın toplum ve aileye etkileri
- Medyanın çocuğa etkileri
- Medyada şiddet ve cinsellik
- Medya teknolojileri bağımlılığı
- Reklam ve Tüketim
- Medyada Reklamın Tüketime ve Aileye Etkileri
- Medya Aile, Medya Çocuk, sosyal ağlar ve arkadaşlık ilişkileri
Modül 9: Çocukluk Çağı Hastalıklarında Bakım
Modül 9: Çocukluk Çağı Hastalıklarında Bakım
Öğrenme Hedefleri
Bu modül ile ilgili eğitim öğretim etkinliklerini başarı ile tamamlayan her öğrenci:
Çocuk hastalıkları ile ilgili bakım konusunu bilir ve uygular.
Anne sağlığı ile ilgili bilgi ve beceri sahibi olur.
Eğitim İçeriği
- Kadın sağlığı,
- Aile bireylerinin fiziksel, ruhsal sağlığı
- Ailelerin sosyal yaşama uyumu, bireysel rol ve sorumlulukları,
- Aile içinde mevcut olan bu etkileşim,
- Bulaşıcı hastalıkların bulaşma yolları,
- Difteri,
- Boğmaca,
- Kızamık,
- Kızamıkçık,
- Kabakulak,
- Su Çiçeği
Program Süresi
- Modül 1: Bakım Kurallarını Uygulama/Bebek ve Çocuk Hijyeni (Öğr. Gör. Nurdan Gürkan) – (6 saat)
- Modül 2: Bebek ve Çocuklarda İlkyardım ve Aile Eğitimi/ Güvenli Ortam Sağlama (Öğr. Gör. Kadir Şeker) – (8 saat)
- Modül 3: Çocuklarda Egzersiz ve Gelişimine Katkısı (Öğr. Gör. Cahit Burkay Eker) – (8 saat)
- Modül 4: Çocuklarda Görülen Genetik Hastalıklar ve Bakım (Öğr. Gör. Kübra Kelleci) – (6 saat)
- Modül 5: Oyun ve Müzikle Çocuğun Gelişimine Katkı/ Büyüklerin Eğitimi (Öğr. Gör. Elife Çete) – (4 saat)
- Modül 6: Tuvalet Alışkanlığı Kazandırma (Öğr. Gör. Elife Çete) – (5 saat)
- Modül 7: Gelişim Psikolojisi (Uzman Psikolog Berk Karadeniz) – (6 saat)
- Modül 8: Medya ve Aile (Öğr. Gör. Serap Bozkurt) – (6 saat)
- Modül 9: Çocukluk Çağı Hastalıklarında Bakım (Prof. Dr. Gülten Kaptan) – (6 saat)
Eğitmenler
Proje Yürütücüsü:
- Prof. Dr. Gülten KAPTAN
Yardımcı Koordinatör:
- MYO Sekreteri Elif İnanlı
Proje Ekibi:
-
- Prof. Dr. Gülten Kaptan
- Öğr. Gör. Nurdan Gürkan
- Öğr. Gör. Kübra Kelleci
- Öğr. Gör. Kadir Şeker
- Öğr. Gör. Serap Bozkurt
- Öğr. Gör. Elife Çete
- Öğr. Gör. C. Burkay Eker
- Uzman Psikolog Berk Karadeniz